Döviz kurunda yaşanan dalgalanmalar, alışveriş merkezlerine yönelik yatırımları da etkiledi. AVM pazarına giren arz oranı bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 87 seviyesinde düşüş kaydedildi. Geçtiğimiz yıla ait düşüş oranı ise yüzde 50 olarak gerçekleşmişti.
Ticari gayrimenkul danışmanlık şirketi Cushman & Wakefield, bu yılın ilk yarısına ilişkin “Avrupa Alışveriş Merkezleri Geliştirme Raporu”nu yayımladı. Rapora göre hem Türkiye’de hem de diğer ülkelerdeki yeni alışveriş merkezlerine yönelik yatırımlar, ertelendi.
Yatırımlar ertelendi
Bu yılın ilk yarısında ülke genelinde 47 dönümlük AVM alanı yaşama geçirilirken 2019’un ikinci yarısı da dahil olmak üzere 2020 yılını kapsayan 1.5 yıllık dönemde toplamda 1.5 milyon metrekarelik alışveriş alanı hizmete girmek için bekliyor.
Türkiye genelindeki ekonomik problemler, küresel çaptaki ekonomik doygunluk dünyadaki yatırımları yavaşlattı. yavaşlayan yatırım artışı nedeniyle dünyadaki alışveriş merkezi yatırımlarının yüzde 8’i ertelendi. En büyük oranla Rusya’daki AVM yatırımları ertelenirken Avrupa’daki yeni alışveriş merkezi projeleri yüzde 18 oranında düşüş gösterdi.
AVM projeleri daha az gelişen yerlere kaydı
Alışveriş merkezlerindeki büyüme oranı, daha az gelişen yerlerde daha hızlı artıyor. Buna göre AVM yatırımlarındaki büyüme batıdaki ülkelerden doğu ülkelerine; büyük şehirlerden şehirlere kayma eğilimi gösteriyor.
Avrupa ülkelerindeki yatırımcılar, projelerini daha küçük ölçekli şehirlere yönelik tasarladı.
Türkiye, en büyük gelecek arzına sahip ülke
Şirketin yayımladığı rapora göre Türkiye “Avrupa’nın en büyük gelecek arzına sahip ülke” durumunda olarak yer aldı. Türkiye’deki alışveriş merkezi açılışlarının 2018 yılına göre azalmasının da etkisiyle Türkiye, Avrupa genelinde yüzde 18 düşüşle yaklaşık 863 bin metrekare alan tamamlanarak alışveriş merkezi pazarına girdi. Öte yandan rapora göre kiraların düşmesi için mal sahiplerine baskı uygulanıyor.
Raporda, “2019 ikinci yarı ve 2020 tarihi aralığında yaklaşık 1.5 milyon metrekare arzın pazara girmesi beklenmektedir. Ek olarak, kiralardaki düşüşe yönelik mal sahipleri üzerindeki baskı devam etmektedir.” açıklamalarına yer verildi.