Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ekonomik destek paketi toplam 100 milyar liralık “Ekonomik İstikrar Kalkanı” adıyla ortaya çıktı. Her sektörün bu paketten yararlanabileceğinin açıklaması getirilirken, vatandaşın yüzünü güldürecek bir gelişme olarak görülüyor.
Koronavirüs salgını kapsamında iyi bir mücadeleye tanık olduğumuz bu süreç içerisinde ekonomide gelişebilecek düşüşlerin önüne geçmek için bir diğer destek Cumhurbaşkanı tarafından getirildi. Vatandaşın gergin bekleyişinin ardından ekonomideki sert düşüşleri en aza indirmek amacıyla 100 milyar liralık “Ekonomik İstikrar Kalkanı” açıklandı. Bu ekonomik paketin giyimden, gıdaya, demir-çelikten, otomotive vb. her türlü sektöre destek vereceği söylendi.
Toplantı sonrası müjdeli haber
3 saat 50 dakikalık uzun bir toplantının sonunda Çankaya Köşkü’nden o karar çıktı. Cumhurbaşkanının duyurduğu destek paketinde, özellikle diğer ülkelerin ekonomik sıkıntıları baz alınarak, salgın hastalık karşısında destek paketinde düzenlemeye gidildiği söylendi. Hazırlanan yol haritasına göre Türkiye’de son yıllarda değişim gösteren ekonomi sorunlarında özellikle bir bağışıklık sistemi geliştirdiğimizi hatırlatarak; “önümüzdeki iki aylık süreç önemli ve en iyi şekilde atlatabileceğimizin inancını taşıyoruz” demeyi ihmal etmedi.
Borsa ve Türk Lirası’nda gelişme olan ülkeler…
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından getirilen açıklamalar süresince, borsanın ve Türk Lirası’nın değerinin korunduğu ülkelerin direnç sağladığını gözlemlerine eklediğini söyledi. Sözlerine devam ederek, Türkiye Merkez Bankası’nın yapmış olduğu araştırmalar sonucunun bizlere gösterdiği üzere likidite sıkıntısı yaşanmayacağının garantisi veriliyor. İlk amaçlarının üretimin ve istihdamın engele takılmadan sürmesi şeklinde olan Erdoğan, paketten yarar sağlamak isteyenler için de ön şartlar olduğunu hatırlattı.
“Ekonomik İstikrar Kalkanı” için ön şartlar
Firmalar için ilk şartın istihdam kaybına yol açmaktan kaçınmalarıdır.
Finansal kurum ve kuruluşlarda kredi limiti olan firmalarda ise likidite ve nakit ihtiyacına yönelik taleplerin hız kaybetmeden karşılanması ve kredi limitlerinin kullandırılmasında kısıtlama yaşatılmaması önemlidir.
Finans kuruluşlarına geldiğimizde ise istihdamın korunması ve ekonomik büyümenin artması teşvikiyle kredi şartlarında esneklik isteniyor. Ayrıca kredi kullanımı üzerinde de kurallar koyarak; kredi vermeme, kredide getirilecek kısıtlamalar, fiyat artışı ve teminat gibi önemli kredi uygulamalarında zorlaşmanın önüne geçilmesinin önemi büyüktür.
Salgın hastalığın ülkemizde açtığı ekonomik sıkıntıların özellikle ciro veya geçici işler sebebiyle kayıplar yaşayan vatandaşlara krediler üzerinden yardımcı olunması gereklidir.
Krizden etkilenen kurum, Türk Hava Yolları
Cumhurbaşkanı tarafından getirilen açıklamada en büyük kaybın Türk Hava Yolları’nda (THY) olduğu ve önemli destekleri bu kurum için yapacaklarının sözünü verdi. Vergilerde de değişikliğe gidileceği özellikle konaklama vergisinde Kasım ayına kadar herhangi bir ücret uygulanmayacağını söyledi. Oteller için getirilen önlemlerde kiralamalara ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri önümüzdeki üç ay; nisan, mayıs ve haziran için 6 ay süresince ertelenme söz konusu. İç havayolunda ise 3 ay boyunca KDV yüzde 18’den 1’e iniş yapacak.
Bunun yanı sıra temerrüde düşen firmaları unutmayan Cumhurbaşkanı, firmaların kredi sicillerine “mücbir sebep” notu düşüleceğini söyledi.
Aileler için büyük destekler geliyor
Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın çalışmaları sonunca yardım kriterleri belirlendi. İhtiyaç sahibi aileler için nakit yardımı yapılacağı gibi bu miktarın toplam 2 milyar lira olacağı belirtildi. Bu destekten toplam 2 milyon ailenin yararlanacağı gibi kriterlere uyan ihtiyaç sahibi ailelere 1000’er Lira yardımda bulunacak.
Devlet tarafından bakıma muhtaç, 80 yaş ve üstü yaşlılar da unutulmadı. Onlar için getirilen uygulamalarda sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinin düzenli bir şekilde, aksatılmadan yapılacağı bir program hazırda bulunuyor. 65 yaş ve üstü için vatandaşların sağlığı gözetilerek bedava maske ve kolonya verilecek.
Asgari ücretli aileler için desteğin süreceği ve uzaktan çalışma modellerinin devreye sokulacağı açıklamalar arasında yerini buldu. Bunun için Kısa Çalışma Ödeneği aktifleştirileceği gibi faydalanmak isteyen vatandaşlar için süreçlerin kolaylaştırılacağı ve hızlı bir hale getirileceği kesinleşti.
Çalışma hayatına son vermek durumunda kalan iş yerlerine kayıtlı işçiler için geçici mali desteklerin getirileceği, işverenlerin de bu süreçte gözetimden kaçmadan maliyetlerinde azalmalar meydana gelecek. Telafi çalışma süresinde de değişikliğe gidilerek 2 aydan 4 aya çıkarılması bekleniyor.
Nakit sağlayamayan vatandaşların borçları ertelenebilecek
Bu süreç içerisinde düzenli gelir sağlayamayan vatandaşların ve bununla birlikte firmaların da bankalara, anaparaya olan borçları 3 ay süresince ertelenebilecek. Zor bir duruma düşenler için para desteği sağlanabilir.
Esnafların maddi kayıpları üzerine, esnaf ve sanatkârlar Halkbank’a olan kredi borçlarının ödenmesinde önümüzdeki nisan, mayıs ve haziran ayına kadar 3 ay süreyle faizsiz olarak ertelenme fırsatı getirilmiştir.
Ev sahibi olma arzusu taşıyan kişilerin, almak istedikleri konut fiyatı eğer 500 bin liranın altında olursa kredilendirilebilir miktar arttırılacak ve yüzde 80 yerine yüzde 90’ı görecektir. Asgari peşinata da getirilen değişiklik sonucunda yüzde 10 düşüş görülecek.
Vergi ve SGK primlerinde 6 ay ertelenme söz konusu
Muhtasar ve KDV Tevkifatı sayesinde SGK primleri nisan, mayıs, haziran ödemelerini 6 ay boyunca erteleyebilecek. Bundan perakende, AVM, sinema-tiyatro, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, konaklama ve etkinlik-organizasyon sektörleri yararlanabilir.