Büyük firmalar da dahil olmak üzere birçok iş yeri ticari faaliyetlerini sonlandırmak zorunda kalıyor. Kira artışının ekonomik büyüme hızından yüksek olduğu belirtilirken İzmir’in en işlek yerlerindeki iş yerleri kepenk kapattı bile. Dükkân kiraları esnafın en büyük sorunu durumda.
BirGün gazetesinden Aycan Karadağ’ın haberine göre; özellikle dövizle kira ödeyen esnaf, iflas ediyor. Direnen esnaflar ise kredi borcu batağına sürükleniyor. Konak, Buca, Bornova, Karşıyaka ilçelerindeki işlek caddelerdeki dükkânlar bile kepenk indiriyor. İflas edenler arasında büyük firmalar da yer alıyor.
Yeni iflaslar bekleniyor
Önümüzdeki aylarda yeni iflasların gerçekleşmesi beklenirken kepenk kapatan işletmelerin çoğunluğunu kıyafet mağazaları, üçüncü sınıf kahveciler, kuyumcu ve kuaförler oluşturuyor. BirGün’e konu hakkında değerlendirmede bulunan İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu, “Kira artış oranları reel ekonominin yukarısında kaldığı için dükkânlar boş kalıyor.” sözlerini kaydetti.
Stopaj ve vergilerden muafiyetlerin sağlanması gerektiğini kaydeden Güleroğlu, mal sahiplerinin piyasayı takip etmesi gerektiğini bildirdi. Ekonomik şartları gözetmeksizin fiyat artışı yaptıkları gerekçesiyle mal sahiplerini eleştiren Güleroğlu, “İzmir’de birçok yerde çok önemli konumlarda bulunan bölgelerde insanlar kira ödemekte zorlanıyorlar. 20 bin liralık bir dükkân tuttuğunuzda, yüzde 25 gibi bir stopajı var. Esnaf da bunu ödemekte zorluk çekiyor. Stopaj kısımları, vergiler kısımlarında bazı muafiyetler sağlanırsa, esnafımız biraz daha rahat eder. Mal sahipleri de düzenli kira ödeyen müşterileri varsa bunlarda çok yüksek fahiş fiyatlar uygulamamalı. Bazı mal sahipleri, günümüz şartlarını gözetmeden fiyat artışları yapıyor. Hâl böyle olunca iş yerleri boş kalıyor. Kiraya veremiyor. Esnaf da buraları tutmaya cesaret edemiyor. Kira fahiş oranları reel ekonominin yukarısında kaldığı için dükkânlar boş kalıyor.” diye konuştu.
Hükûmetin ne yapması gerekir?
Hükûmetin mevduat faiz oranlarını, döviz kurlarını, konut kredilerindeki faiz oranlarını düşük seviyelerde tutması gerektiğini söyeleyen Oda Başkanı, “Mal sahipleri ne yapılmalı? Mevcuttaki ekonomiyi takip etmeli. Alım gücüne bakılmalı. Uzman emlak danışmanlarına danışırlarsa dükkânların boş kalması belli oranda önlenebilir. Türkiye’nin gayrimenkul sektörü, birinci lokomotif sektörü. Gayrimenkul sektörü hareketlendiği taktirde 350-400 iş kolu hareketleniyor. Hükûmet bu anlamda gayrimenkul sektörünü canlandırıcı mevduat faizlerini düşük tutmak, dövizin aşağıda tutması ve konut kredilerin aşağıda bulundurması gerekir. Stopaj vergilerini aşağıya çekmesi gerekir.” dedi.