Kamu bankalarının başlattığı düşük faizli destek kredileri ile Emlak Konut GYO tarafından başlatılan 2 yıl ödemesiz düşük faizli konut kredisi kampanya ile vatandaşlar rahat bir nefes aldığını düşünmeye başladı. Artık daha rahat konut sahibi olabileceklerini düşünmeye başladılar. Ancak gerçek hiçte öyle olmadı. Her ne kadar devlet kurumları tarafından yapılan açıklamalarda konut fiyatlarının bu kampanyalar nedeni ile yükseltilmemesi gerektiğini belirtseler de piyasada bu sözler dikkate alınmadı.
Daha ilk açıklandığı haftada inşaat firmaları zam yapmaya başladılar. Ne oldu neden zam yapıyorsunuz, insanların alım gücünde bir artış mı oldu? diye sorulduğunda, firmalar talep arttı bizde fiyatları arttırdık diye cevap verdiler. Konut fiyatları artınca asıl ev hayali kuran vatandaş yine ev sahibi olma hayalini başka bir bahara ertelemiş oldu. Kısaca konut kredisi faizleri düştü, ancak konut fiyatları bir o kadar da arttı. İlgili kamu kurumlarından fiyatları arttıran firmaları şikayet edin denilse de firmalara henüz hiç bir yaptırım yapılmadı. Bir çok firma elindeki sıfır konutları satıp elden çıkardı bile.
Firmalar vergi kaçırıyor
Bankaların yüzde 5 veya yüzde 10 peşinatla konut kredisi vermesine rağmen çoğu firma bu peşinat oranları ile kredi kullandırmıyor. Yüzde 10 peşinat ile kredi kullandırıp daire sahibi yapan firma nedereyse hiç yok. Firmaların çoğu yüzde 40 yada yüzde 50 oranında kredi kullanılmasına izin veriyor. Fazla kredi kullandırmıyor. Gerekçe olarak sorulduğunda ise daha yüksek kredi kullanıldığında fazla vergi ödenmesi gerektiğini belirtiyorlar. Yani firmalar yüksek fiyattan daire satıp düşük kredi kullandırarak vergi kaçırıyorlar.
İnşaat firmaları satış temsilcileri ile yapılan görüşmelerde 650 bin TL 750 bin TL arasında fiyatlarla daireleri satan firmalar, kredi kullandırma konusunda ise 250 bin ile 400 bin TL arasında değişen oranlarda kredi kullanılmasına izin veriyorlar. Böylece elinde yeterince parası olmayan vatandaş ev sahibi olamazken, bu şartlarda kredi kullandırıp daire satan firmalarda vergi kaçırmış oluyorlar.
Düşük faiz oranlı kredi vatandaşa yaramadı
Aslında faiz oranları ve vade çok avantajlı bir ödeme imkanı sağlıyor. Ancak zaten zar zor bir ev alma durumuna gelen vatandaşta yükselen konut fiyatları karşısında bi çare kalıyor. 500 bin TL civarında daha önce satışa sunulan daire Haziran ve Temmuz aylarında 700 bin TL’den satışa sunuldu. Neden 200 bin TL artış yaptınız diye sorgulandığında ise o kadar artırmadık, pazarlık payı var gibi cevaplar ile karşılaşıyor vatandaş. Piyasaya bakıldığında konut fiyatlarında genel olarak yaklaşık yüzde 30 ile yüzde 40 arasında bir zam yapılmış oldu. Buna rağmen büyük miktarda konut satışı gerçekleştirildi. Buda gösteriyor ki ihtiyacı olan değil yatırım amaçlı insanların işine yaradı bu kampanyalar. Birde tabi inşaat firmalarının işine yaradı bu kampanyalar.
Konut fiyatları artışı ile ilgili açıklamalarda bulunan İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa ise yaptığı açıklamada; “Daha faiz oranları duyurulmadan konut fiyatlarında yüzde 10 zam yapıldı. Haziran ayı sonuna doğru bu zam oranları yüzde 30’lara kadar yükseldi” dedi.
Konut kredisi avantajlı olmaktan çıktı
Yapılan zammın arz-talep dengesinden değil, tamamen suni bir fiyat artışı olduğunu belirten Nizameddin Aşa, “Yapılan fiyat artışları ile krediler vatandaş için avantajlı olmaktan çıktı. Fiyatlar yükseldiği için çok kişi konut almaktan vazgeçti. 1 Haziran ile 27 Haziran tarihleri arasında toplam kredili konut satışı 93 bin 704’te kaldı. Eğer suni konut fiyat artışları olmasaydı bu satışlar 150 bine çıkardı” diye belirti.
Fiyat arttıranlar şikayet edilebilir
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, fiyat artışları ile ilgi vatandaşı uyardı. Aşa; “27 Mayıs 2020 tarihinden önceki ilanla, 27 Mayıs 2020 tarihinden sonrası ilanda fiyat farkı varsa mutlaka bu iki ilanın çıktısını alıp Ticaret Bakanlığı’na, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ve üç kamu bankasının genel müdürlüklerine göndersinler. Bu firmalar için kredi çıkmayacaktır” dedi.