Konut kredisini yapılandırma isteğinde bulunanların dikkat etmesi gereken hususlardan birisi de yasal haklar oldu. Yargı kararının ardından bazı bankaların komisyon ya da erken ödeme tazminatı aldığı bilgisi paylaşılırken; yasal dayanağı olmayan bu tür uygulamalar için vatandaşların gerekli mercilere başvurması isteniyor.
Konut kredisini yapılandırırken dikkatli olun
Haziran ayından temmuz ayına kadar süren düşük kredi faizlerinin sonrasında vatandaşlar konut kredisini yapılandırma taleplerinde bulundu. Bankaya başvuruda bulunanların dosya masraflarının yanı sıra başka bir bankaya taşıdıkları gerekçesiyle erken kapatma cezası ödetildi. Yasal gerekçeler gösterilerek yapılan bu uygulama yüzde 2’ye çıkan ödeme cezalarıyla birlikte normal bir süreç olarak tanımlanıyor. Ancak bazı bankaların belirli ücretlerin dışında da ödeme istedikleri görüldü. Hiçbir yasal dayanağı olmayan ödemeler, komisyon ücreti adı altında yapılıyor. Yapılandırma için başvurulan kredinin ödenmemiş kısmına ait gösterilen yüzde 1’lik cezaya karşı kişilerin yasal hakları bulunmaktadır.
Emsal kararını göz önüne alın
Ücrete ilişkin bir emsal kararın olduğuna dikkat çeken uzmanlar, vatandaşların lehine olan kararın bankalar tarafından çiğnendiğine dikkat çekildi. Komisyon ücreti diye bir ücretin hiçbir zaman var olmadığı, şu ifadelerle desteklenmektedir;
Bankayı yeniden yapılandırmaya zorlamak yasal olarak mümkün değildir. Ancak banka kendi inisiyatifiyle yapılandırmayı kabul ettiği takdirde tüketiciye yapılandırmayla ilgili olan, yasal dayanağa sahip cezaları ödetme hakkı bulunuyor. Faiz oranını her şey dahil olmak üzere, kalan süre için ödenmesi beklenen taksit tutarı bildirilmelidir. Borç yapılandırmasını kabul eden bankaların erken ödeme komisyonu adı altında aldıkları ücretler usul ve yasal olarak aykırı olmakla birlikte; aynı zamanda plan değişikliği adı altında herhangi bir ödeme alınmasının da yasal bir gerekçesi bulunmamaktadır.
Vatandaş Tüketici Hakem Heyetine başvurdu
Yargı kararıyla belirlenen ödeme miktarları ve ceza gibi uygulamalar yine de bankaların yasal hakları çiğnemesinin önünü kapatmıyor. Bir vatandaşın konut kredisi faiz oranlarının 0,99’a düşmesinin ardından bankaya konut kredisini yapılandırma isteğinde bulunduğu görüldü. Ancak kendisinden alınan söz konusu haksız ücreti Tüketici Hakem Heyeti’ne taşımıştır. Heyet tarafından yapılan incelemede krediye muhatap banka haksız çıktı. Karar sonrası kredi yapılandırma işleminde yüzde 1 olarak bildirilen ve 1141 TL istenilen ekstra ücret vatandaşa iade edildi.
Sebepsiz zenginleşmenin yolu
Bazı bankalar kasadaki parayı arttırmanın yolunu bulmuş görünüyor. Tüketiciden gelen yeniden yapılandırma isteklerini kabul edenler, yeni kredi kullandırarak, erken ödeme tazminatı almaktadır. Bununla birlikte eski krediyi kapattırıp yeni krediyi tahsis etmek üzere yapılan bu uygulamalardan da komisyon aldıkları ortaya çıkarıldı. Bu tür şikayetlerin birikmesinin ardından Koçal, vatandaşları şu şekilde uyardı:
“Tüketicinin yeniden yapılandırma istekleri doğrultusunda bazı bankaların başvuruları kabul ettiği görüldü. Bankalar ise kalan mevcut ana paraya talep edilen vadeye göre faiz hesaplayarak yeniden yapılandırabilir, taleple birlikte uzatabilir veya kısaltabilir. Bu işlemlerin yasal düzenlemede herhangi bir yeri yoktur, bu yalnızca sebepsiz zenginleşme olarak karşımıza çıkıyor.”
Ödemede bulunanlar Tüketici Hakem Heyetine başvurmalı
Tüketici yeni bir kredi kullanmamış, yalnızca ödeme planında değişikliğe gidilmişse ve bu kişiye ekstra bir maliyet sağlamıyorsa şikayet için ortam bulunmamaktadır. Ancak, konut kredileri ve diğer tüketici kredilerinde yeniden yapılandırma isteği sonrasında komisyon veya erken ödeme tazminatı alınıyor ise vatandaşlar Tüketici Hakem Heyetlerine başvuruda bulunabilir.
Ekonomi haberlerine göz atmak için tıklayınız.