Kendi içerisinde 40 yeni tip belirlenen ve mutasyona uğramayı sürdüren Koronavirüs (covid-19) tehlike saçmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün pandemi ilan ettiği, tüm dünyayı etkisi altına alan salgın ölüm oranlarını yüksek seviyelere çıkardı. Hastalığın yaratmış olduğu gerginliklere ekonomik ve siyasi baskılar da eklenince dünya vatandaşları iç ve dış politikalarda gerginlikleri arttırdı. Ancak tüm bunlara rağmen ayakta durmayı başaran Güney Kore özellikle adından sıkça söz ettiriyor.

Son günlerde Türkiye genelinde de etkisini arttıran ve hasta sayısının ani bir şekilde yükselmesine sebep olan virüs, yeni kararları beraberinde getirdi. Bu kararlar neticesinde normal yaşantılarının özlemini çeken insanlar hayatlarının ne zaman normale döneceğini merak etmeye başladı. Akıllardaki beliren “koronavirüs etkisini ne zaman kaybedecek” sorusuna Bilim Kurulu üyesi ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan cevap verdi.

Koronavirüs etkisini ne zaman kaybedecek?

Son zamanlarda ülkeler arası gerginlikler ve hırsızlık olayları artmışken, Türkiye’de de zorunlu haller dışında dışarı çıkmak belirli bir kesime yasaklandı. Zor zamanlar yaşayan ve en büyük kayıplar veren İtalya’dan her gün ülkemize uyarı mesajları veriliyor. Devlet tarafından alınan kararlara rağmen vatandaş kurallara uyum sağlamakta büyük problem çekmeye başladı.

İşin ciddiyetini anlamayan, her gün dışarıya yürüyüşe gidenler, park alanlarında toplananlar potansiyel hasta olduğunun farkında değil. Bilim Kurulu üyesi ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, normal yaşam özlemini çekenler için kritik bir dönemde olduğumuzu hatırlattı. Hastalığın en üst seviyeye ulaşmasının an meselesi olduğunu ve önümüzdeki 5 günün epey önemli olduğunu vurguladı. Özellikle sıkı tedbirler alınmadığı an daha çok yayılarak, kontrol edilmesi güç hale gelebileceğinin altını çizdi.

Tedbirler alınmasaydı ne olurdu?

Okullar, belirli iş alanları, alışveriş merkezleri gibi yoğun mekanların kapatılmasının ve alınan tedbirlerin giderek arttırılması büyük önem taşıdığını belirten Ceyhan, “eğer bunlar uygulamaya sokulmasaydı 40 milyon kişi hastalığa kapılırdı. Virüs insandan insana geçtiği için artıyor, eğer kimse zorunlu haller dışında sokağa çıkmazsa hastalık ortadan kaybolacaktır” dedi.

Güney Kore hastalığı iyi yönetiyor

İyi yönetimde en somut örneklerden birisi Güney Kore’den örnek veren Ceyhan, tıpkı onlar gibi izolasyon sağladığımız vakit hastalık ile kolayca mücadele edebileceğimizi söyledi. Fakat bir diğer örnek kötü olan tarafa, yani İtalya örneğine bakarsak geç alınan tedbirlerin sonuçlarına göz atmamız gerektiği; ülke genelinde gerçekleşen kayıp oranının hangi sorunları başımıza açacağına dikkat kesilmeli ve gerçeklere gözlerimizi kapatmamalıyız dedi.

Mevsim değişikliği hastalığın önüne geçmez

Dünya algısının yaz aylarında hastalığın kendinden kaybolacağı inancı aslında tamamen yanlış. Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan bu konuya şu sözlerle açıklık getiriyor, “Salgının bitmesinin hava sıcaklığının artışıyla alakası yok. Mutasyona uğrayan virüs ya şans eseri etkisini yitirecek ya da işinizi şansa bırakmayacaksınız.”

Dr. Güvenç Koçkaya ve ekibi genel verilere bakarak üç farklı senaryo oluşturdu. Birinci senaryo gereği sosyal izolasyon sağlanmadığı ülke genelinde neler olacağı incelendi. Tahminlerine göre vaka sayısı 3 milyon kişiyi aşabilir ve 184 bin kişinin ölümüne yol açabileceği görülüyor.

İkinci senaryo ise kısıtlı tedbir uygulaması olarak düşünüldü. Verilen örnekte 4 gün evde oturan kişi, 1 gün balığa ve 2 gün komşu ziyaretlerine gidiyor. Bu tip senaryoda 183 bin vaka ve 9 bin kişinin ölümüne sebep olabilir.

Üçüncü ve en güvenilir senaryo etkin mücadele modeli olarak karşımıza çıkıyor. Yasaklara gösterilen uyum neticesinde vaka sayısı en fazla 52 bin oranına yükselir ve 2 bin kişinin ölümü gözlenebilir. Bu şekilde kişiler uyum gösterdiği takdirde nisan ayının son günleri salgın kontrol altına alınır.

Bu yüzden vatandaşlara çok büyük sorumluluk altında olduklarını hatırlatan Koçkaya, herkesin tedbirlere uyum sağlaması gerektiğini hatırlattı.