Kategoriler
Ekonomi Gündem

Paralı poşet ilk yılını dolduruyor: “Doğayı koruyor ama memnun değilim”

Bu yılın ilk gününden itibaren marketlerde ürünlerle beraber verilen plastik poşetler ücretli oldu. Poşetler 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren 25 kuruşa verilirken ilk 9 ayında plastik poşet kullanımının yüzde 77 oranında azaldığı belirtildi. Naylon poşetlere ücret uygulaması Sıfır Atık Projesi kapsamında gerçekleşti.

Uygulamaları araştıran şirket 4Service, plastik poşetlere yönelik getirilen düzenlemenin tüketici alışkanlıklarındaki değişikliği araştıran anket çalışması ortaya koydu. Araştırmaya katılanların tamamı uygulamanın yararlı olduğunu belirtirken, tüketicilerin neredeyse hepsi uygulamadan memnun değil.

Ankete katılanların yüzde 98’i alışveriş yaparken yanına yedek çanta veya poşet taşıdıklarını kaydetti. “Hışır” da denilen 15 mikronun altındaki incelikte sunulan ücretsiz poşetlere yönelenlerin oranı ise yüzde 84 olarak hesaplandı. İnce poşetler genelde şarküteri, ekmek, unlu mamuller ve manav reyonlarında kullanılıyor.

Ankete katılanların yüzde 9’u poşete ücret ödememek için İnternet üzerinden market alışverişi yaptığını belirtti. Ücretli poşet uygulamasından dolayı çöp poşeti satın alanların oranı ise yüzde 75 olarak kayda geçti.

“Doğayı koruyor ama memnun değilim”

Ankete katılanların tamamı plastik poşetlerin paralı olmasının doğanın korunmasına katkı sağladığı konusunda hemfikir. Ancak aynı katılımcıların neredeyse tamamı bu uygulamadan memnun değil.

Paralı poşet uygulamasının doğanın korunmasında katkıda bulunduğu fikrine katılanların yüzde 97,7’si bu uygulamadan memnun değil.

Naylon poşetlere getirilen ücretten önce artık poşet aldığını kaydedenlerin oranı yüzde 75 oldu. Ücretli poşetlerin üzerinde marka yazmamalı diyenlerin oranı ise yüzde 90 olarak tespit edildi. Naylon poşet yerine kâğıt poşetlerin tercih edilmesini isteyenlerin oranı yüzde 10 oldu.

Üst limit 25 kuruş

15 mikronun altındaki poşetler ve 50 mikronun üzerindeki poşetler uygulamaya dâhil olmazken plastik poşetlerin 25 kuruştan daha fazla bir fiyata satılması yasak. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı Başkanı Yavuz Eroğlu uygulama hakkında şöyle konuşmuştu:

Ücretli poşet uygulamasını içeren mevzuat ile ilgili ilk günden bu yana bilimsel ve makul bir düzenleme talep ediyoruz. Çok şey de istemiyor, Avrupa Birliği’ndeki standart ile aynı olsun diyoruz. İsteğimiz üzerine düzenleme yapıldı. Bir ilerleme var ama halen AB standartları yakalanabilmiş değil. Örneğin Avrupa’da tek kat kalınlığı 15 mikrondan ince poşetler ile 50 mikronun üzerindeki kalın, dayanıklı plastik poşetler ücretsiz verilebiliyor. Bizde de benzer uygulama mutlaka hayata geçirilmelidir. Bir diğer haksızlık ise plastik poşetten alınan 25 kuruşun 10 kuruşunun marketlere gidiyor olmasıdır. Çevreyi korumak için vatandaştan alındığı açıklanan bu ücretin marketler tarafından kâra çevrilmesi doğru değil. Bunun yerine taban fiyat 15 kuruş olarak belirlenebilir ve tamamı Çevre Bakanlığına gidebilir.”