Yeni konut alacaklara uyarılarda bulunan bir diğer isim ise Üçay İnşaat Genel Koordinatörü Mehmet Gül oldu. Yapmış olduğu uyarıları kritik olarak değerlendiren Gül, tüketicileri korumak maksadıyla geliştirmiş olan 6306 sayılı kanunun yönetmeliğinde değişikliğe gidildiğini duyurdu. Bu değişim, müteahhitlerin başlamadıkları veya yeni başladıkları projelerden satış yapamayacağı konusunu karara bağladı. Satışı sağlayamayacak pek çok müteahhit, kat malikleriyle anlaştığı takdirde 1 yıl içinde belirtilen projeyi başlatmak zorundadır. Düzenlemenin bir diğer getirisi ise başlanan projelerde gerçekleştirilen aranın 6 aydan fazla süreye uzamayacağı bilgisi oldu. Kat malikleri veya arsa sahipleri anlaşmalarının yerine getirilmediği süreçte feshetme hakkına sahiptir.
Yeni konut alacaklara yönelik tüketici yasası geliştirildi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 6306 sayılı kanunun uygulama yönetmeliğinde değişikliğe gitti. Yapılan bu değişiklikte atılan önemli kararlar tüketiciyi korumaya yöneliktir. Ancak yönetmeliğin değişiminden geçen süre 1 yılı bulmasına rağmen vatandaşlar hakları hakkında fikir sahibi değil. Bu nedenle konuya ilişkin açıklamada bulunan Üçay İnşaat Genel Koordinatörü Mehmet Gül; tüketicilere yeni konut almadan veya kentsel dönüşüm projeleri kapsamında kat karşılığı inşaat şirketleriyle anlaşmadan önce hakları hakkında daha fazla bilgi edinmesi konusunda uyarıda bulundu.
Yönetmeliğin Resmi Gazete’nin 30923 sayısına yönelik duyurusu 19 Ekim 2019 tarihinde yapıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı olan 6306 sayılı kanunun uygulama yönetmeliğinde gerçekleştirilen bu değişim özellikle müteahhitlere karşı mağduriyet yaşayanların hakkını genişletti. Bakanlık inşaatı başlamamış veya yeni başlayan projelere yönelik geliştirmiş olduğu yönetmelikte satışı yasakladı. Yapımda ismi geçen müteahhidin payına düşen bağımsız birimlerin satışı yalnızca inşaatın ilerleme seviyesine göre ve idarenin izniyle yapılabilir. Artık müteahhit kat karşılığı yürüttüğü bir işte kendine düşmesi beklenen bölümde satışı gerçekleştirebilmesi için inşaat yüzdesinde ilerleme şartıyla karşılaşıyor. Böylece projenin inşaatına başlanmadan ya da seviye olarak ilerlemeden herhangi bir satış işlemine izin verilmemektedir.
Muvafakat işlemine dikkat!
Müteahhit kendi payına düşen alanın satışı için belirli bir oranda projeyi tamamlaması gerekmektedir. Konuda ilgili detayın üstünden bir kez daha geçen Mehmet Gül; “Müteahhit tarafın payına düşen bağımsız birimlerin, inşaat tamamlanması oranı veya bu oranın üzerindeki bir oranda satışı için bütün maliklerin muvafakati isteniyor” dedi. Kat maliklerinin tümü istenen muvafakati ilgili firmaya verirse müteahhit satışı yapabilir. İnşaat gelişme oranını yalnızca bu şekilde gözden çıkaran kanun, tüm dairelerin satışı için gerekli izni sağlıyor. Ancak belirtilen muvafakat verilmezse firmanın satış için inşaatta belirli bir oranı tamamlaması gerekiyor. Firma muvafakati alamamış, ancak projedeki tüm birimleri satmak istiyorsa, o zaman yapması gereken yapı kullanma iznine başvurmaktır. Alınan belgeyle birlikte satışın yolu bir kez daha açılır, bu sayede müteahhit kendi payına düşen bağımsız birimlerin tamamını elden rahatlıkla çıkarabilir.
Müteahhidin anlaşmadan sonra 1 yıl süresi var
Yönetmelik kapsamında yapılan düzenlemeye göre müteahhit anlaşmadan sonra inşaatı 1 yıl süre içinde başlatmalı. Ancak başlatılmayan inşaatlara karşı kat malikleri imzaladıkları sözleşmelerde feshetme şartını kullanabilir ya da başka bir şirket ile yeni bir anlaşmaya imza atabilirler. Eskiden bu durumun daha çetrefilli olduğu konusunda fikirlerini belirten Gül, bazı şirketlerin 1 yıldan daha kısa bir sürede özveriyle işlerini tamamladıklarını söyledi. Fakat bazı firmalar durumu savsaklayarak 3 ila 4 yıl arasında proje başlatma süresini geçiştirmiştir. Başlanan projelerde 6 ay araya giden firmalara yönelik vatandaşların haklarının bulunduğunu söyleyen Gül, sözleşmenin iptal edilebileceğini hatırlattı. İnşaat faaliyetlerini 6 ay süreden fazla yukarı çıkarması yasak olan firma tarafı, sürece uymadığı takdirde sözleşmede iptalle karşılaşabilir. Sözleşmede iptal yoluna gitmek isteyenler ise projede gerekli kanıtları oluşturması gerekiyor. Bu kanıtlar; ilgili idarenin tespit, tutanak ve kayıtları olabileceği gibi, fotoğraf, yapı denetim sistemindeki kayıtlar ve uygu bilgileri olarak yaygınlaşabilir.